22 Kasım 2024 Cuma
News
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’ten BM Sudan Temsilcisi Volker Perthes’e alternatif bir aday göstermesini istedi.
Burhan, Guterres’e gönderdiği mektupta, Perthes’in kendilerine sunduğu raporlarda askeri ile sivil gruplar arasında 5 Aralık 2022’de imzalanan çerçeve anlaşma üzerinde fikir birliği olduğunu savunarak yanlış bilgilendirme yaptığını ve bu iddiaların gerçeklerle açıkça çeliştiğini ileri sürdü.
Mektupta, Perthes’in, siyasi ve sosyal arenada gerilimi arttıran ve “isyana” yol açan bu çerçeve anlaşmanın zayıflığına ve içerdiği olumsuz işaretlere rağmen dürüst olmayan yol ve yöntemlerle anlaşmayı savunmakta ısrar ettiği iddia edildi.
“HDK Komutanı Dagalu, Perthes’ten cesaretlendirme işaretleri aldı”
Burhan, mektubunda, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Dagalu’nun, Perthes de dahil olmak üzere bazı taraflardan garanti ve cesaretlenme işaretleri almamış olsaydı orduyla çatışmaya giremeyeceğini öne sürdü.
BM’nin Sudan’daki Geçiş Entegre Yardım Misyonunun (UNITAMS) başındaki Volker Perthes’in varlığının, BM’ye yönelik izlenim üzerinde olumsuz bir etki yaptığını savunan Burhan, Perthes’in misyonun başında olduğu zamanın uzamasının, UNITAMS’ın geçiş sürecinin başarılı şekilde geçmesine katkıda bulunmadığının göstergesi olduğunu ifade etti.
Burhan, mektubunda, “BM Genel Sekreteri Guterres’ten Perthes’e bir alternatif aday göstermesini istiyoruz.” ifadelerini kullandı.
Guterres, mektup karşısında şoke oldu
BM Genel Sekreteri Sözcülüğünün Twitter hesabından yapılan açıklamada, Guterres’in, Burhan’dan aldığı mektup karşısında şoke olduğu kaydedildi
Açıklamada, Guterres’in, BM Sudan Temsilcisi Volker Perthes’in çalışmalarından gurur duyduğu ve ona duyduğu tam güveni yeniden teyit ettiği vurgulandı.
Asker ile siviller arasında imzalanan çerçeve anlaşma
Sudan’da 25 Ekim 2021’de askerin yönetime el koymasıyla başlayan siyasi krizin sona erdirilmesi amacıyla 5 Aralık 2022’de asker ile sivil gruplar arasında, BM, Afrika Birliği ve Doğu Afrika’daki Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan üçlü mekanizmanın himayesinde “çerçeve anlaşma” imzalanmıştı.
“Çerçeve anlaşma”nın öne çıkan hükümleri arasında iki yıl sürecek yeni geçiş döneminin başlaması, tamamen sivil hükümetin kurulması ve ordunun iktidardan uzaklaştırılması yer alıyordu.
Sudan’da ordu ile HDK arasında çatışma
Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini talep ederken HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan ardından giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten BM, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.
Sudan Sağlık Bakanlığı da çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.