Rusya’tan Tahıl Koridoru açıklaması: Katar’ın dayanağıyla Türkiye’ye indirimli gönderilecek tahıl işlendikten sonra dağıtılabilir
Bugün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un ofisinden yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bu hafta yapılacak görüşmede Moskova'nın Tahıl Koridoru Anlaşması'na alternatif önerisinin görüşüleceği belirtildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'na göre Moskova, Katar'ın finansal desteğiyle Türkiye'ye indirimli fiyatla bir milyon ton tahıl göndermeyi, daha sonra bu tahılın Türkiye'de işlenerek en çok ihtiyaç sahibi ülkelere aktarılmasını öneriyor.
Açıklamada, "Bu projenin Karadeniz Tahıl Anlaşması'na en uygun alternatif olduğunu düşünüyoruz" denildi.
Rusya bir yıl önce başlayan Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan Temmuz ayında, kendi gıda ürünlerinin satışı önündeki engellerin kalkmaması nedeniyle çekildiğini açıklamıştı.
Son bir ayda Rusya defalarca kez Ukrayna'nın limanlarına ve tahıl depolarına saldırı düzenledi.
Ukrayna ve Batılı ülkeler, Moskova'yı gıdayı savaş silahı olarak kullanmakla suçladı.
Anlaşmanın açlık tehlikesi yaşayan Afrika başta olmak üzere yoksul ülkelerin yararlanması için başlatıldığını söyleyen Rusya, Karadeniz'den sevk edilen ürünlerin çok azının bu bölgelere ulaştığını gerekçe olarak gösterdi.
Moskova ayrıca Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımların ödemeleri, sigortayı ve limanlara erişimi etkilemesi nedeniyle kendi tahıl ve gübresinin ihracatında engellerle karşı karşıya kaldığını belirtti.
O dönemde koşullarının sağlanması durumunda anlaşmanın yeniden başlayacağını kaydeden Moskova, başta ABD olmak üzere Batı’nın ödemeler ve sigorta işlemleri gibi alanlarda uygulanan yaptırımları esnetmesi için baskıyı artırdı.
Dışişleri Bakanı Fidan'ın Perşembe ve Cuma günü Lavrov ile görüşmek üzere Moskova'da olması bekleniyor.
Kremlin'den bugün yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da yakında Rusya'yı ziyaret edeceği söylendi.
Tahıl anlaşmasının dağılmasından bu yana altı Afrika ülkesine ücretsiz tahıl tedarik etme sözü veren Rusya'nın yeni önerisine Katar'ın nasıl bir teşvikle katılacağı belli değil.
Rusya'dan yapılan açıklamada, Lavrov'un Dışişleri Bakanı Fidan ile yapacağı görüşmede tahıl anlaşmasının dağılmasının ardından Moskova'nın Ukrayna'ya giden tüm gemilerin askeri kargo taşıyor olma ihtimalini değerlendireceği yönündeki tutumunu yeniden ifade edeceği belirtildi.
ABD, Romanya ve Moldova'yla işbirliği yapıyor
Rusya'nın anlaşmadan çekilmesi Batılı birçok ülkeyi etkiliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili bugün yaptığı açıklamada, ABD'nin alternatif ihracat rotaları bulmaya çalıştığını, Ukrayna'nın Tuna nehri üzerinden tahıl ihracatını artırmak için Romanya ve Moldova ile işbirliği yaptığını söyledi.
İsminin gizli kalması şartıyla gazetecilere konuşan yetkili, "Alternatif rotaları desteklemeye çalışıyoruz ve bunlardan en belirgin olanı Tuna rotası. Bu rota... NATO karasuları içerisinde kalıyor, dolayısıyla bizim için çok çekici çünkü onu daha güvenli bir koridor haline getiriyor" ifadelerini kullandı ve devam etti:
"Bu (rota) önemli miktarlarda (tahıl) getirebilir. O rotaya giden miktarı iki katına çıkarmaya çalışacağız."
Yetkili, önümüzdeki haftalarda Romanya ve Moldova'dan yetkililerle, Tuna güzergahının nasıl en iyi şekilde kullanılacağını tartışmak üzere bir toplantı yapılacağını söyledi.
Küresel gıda krizini hafifletmeyi amaçlayan ve yaklaşık 33 milyon ton Ukrayna tahılının ihracatına olanak sağlayan Tahıl Koridoru Anlaşması'nın dağılmasının ardından tahıl fiyatlarında hızlı bir yükseliş yaşandı.
Dünyada önemli bir tahıl üreticisi ve ihracatçısı olan Ukrayna, normal şartlarda Odessa ve Mkyolaiv limanlarından milyonlarca ton gıda ihraç ediyordu.
Ancak Rusya'nın geçen ay anlaşmadan çekilmesinin ardından Tuna Nehri'ndeki limanlarına güvenmek zorunda kaldı .
ABD yetkilisi, Washington'ın Rusya'yı tahıl anlaşmasına geri döndürme çabalarını desteklemek için Türkiye ile birlikte çalıştığını da söyledi ve şunları kaydetti:
"Müzakerelere doğrudan dahil değiliz, ancak ekiplerimiz müzakerelerin yeniden başlamasını desteklemek için BM ve Türkiye'yle yakın işbirliği içinde."