NEW ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Sonia Sotomayor’un personelinin, yargıcın mahkemeye katıldığı 2009’dan beri kendisine en az 3,7 milyon dolar kazandıran kitaplarını satın almaları için devlet okulları ve kütüphaneleri sık sık teşvik ettiği öne sürüldü.
Associated Press’in ele geçirdiği belgelere göre, kamuoyunda bir süredir tartışılan ABD Yüksek Mahkemesi üyelerinin etik uygulamalarıyla ilgili yeni bir iddia daha gündeme geldi.
2009’da Yüksek Mahkeme yargıcı olan Sotomayor’un çalışanlarının, yargıcın konuşma yapmak için gittiği devlet okulu ve kurumlarını, anı ve çocuk kitaplarını satın almaları için sık sık teşvik ettiği belirtildi.
Mahkeme personelinin, kitap satmayı amaçlayan konuşma anlaşmalarının düzenlenmesine derinden dahil olduğu ve Sotomayor’un mahkemeye katıldığı zamandan bu yana söz konusu kitapların satışından en az 3,7 milyon dolar para kazandığı ifade edildi.
Sotomayor’un mezuniyet töreni konuşması için davet edildiği bazı üniversitelerin tek siparişte 4 bine yakın kitap satın aldığına işaret edildi.
Belgelerde, Yüksek Mahkeme üyelerinin katıldığı programlarda okullar için bağış toplandığı, bunun için de davet edilen ve bazılarının mahkemeyle işi olan zengin bağışçılarla yargıçların etik olmayan bir şekilde aynı ortamı paylaştığına da işaret edildi.
-Yüksek Mahkeme, Sotomayor’u savundu
İddialar üzerine Yüksek Mahkemeden yapılan yazılı açıklamada ise yargı etiği yönergesinin, “katılımcıların kitap satın almaları gerektiğine dair herhangi bir zorunluluk veya öneri olmadığı sürece” bir yargıcın satışa açık kitaplarını imzalayabileceği kaydedildi.
Açıklamada, Yüksek Mahkemenin “bu tür ziyaretler için yargı etiği kılavuzuna uyduklarından” emin olmak için yargıçlar ve personeli ile birlikte çalıştığı vurgulandı.
ABD yargısında etik tartışmalar
ProPublica’nın, 6 Nisan’da, ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Clarence Thomas’ın Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak bedava lüks tatillere çıktığını yazması, “adalet sisteminde etik sorunlar” tartışması başlatmıştı.
Haberde, Thomas’ın 20 yıldır Crow’a ait özel uçakla yurt içi ve dışında defalarca seyahat ettiği, lüks yatını kullandığı ve bunların hiçbirini kayıtlara geçirmediği ifade edilmişti.
Kongredeki Demokratlar, Thomas’a tepki gösterip yargıda reform çağrılarını dile getirirken, Senato Yargı Komitesi, Yüksek Mahkeme üyelerini bağlayan etik kurallar oluşturulması gerekliliğiyle ilgili bir oturum düzenlemişti.
İnternet haber sitesi ProPublica’nın 21 Haziran’da yayınladığı başka bir haberde de ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı Samuel Alito’nun, Cumhuriyetçi Partinin major bağışçılarından milyarder Paul Singer’in özel uçağıyla Alaska’ya 2008’de balık tutmaya gittiği, iş adamının tesisinde kaldığı ve bu lüks seyahatini yıllık finansal raporunda beyan etmediği belirtilmişti.
İddiaya göre, milyarder Singer’in, bu geziden sonra en az 10 defa Yüksek Mahkemeye kendisiyle ilgili bir davaya müdahale edilmesi için gittiği ve Yargıç Alito’nun etik uygulamaya rağmen söz konusu süreçte davadan çekilmediği öne sürülmüştü.
Alito, seyahat için “Alaska’ya giden özel bir uçakta normalde boş kalacak olan bir yeri doldurmama izin verildi.” diyerek, özel uçağın Singer’a ek maliyet getirmediğini, kendisinin ticari olarak uçması halinde ise güvenliği için polise önemli bir masraf ve rahatsızlık vereceğini savunmuştu.
ABD’de federal yasalar, Yüksek Mahkeme dahil olmak üzere üst düzey yetkililerin mali durumlarını, dış gelirlerini ve eşlerin gelir kaynaklarını detaylandıran yıllık formlar doldurmasını ve her şubenin kendi raporlama standartlarını belirlemesini zorunlu kılıyor.